خاک سرد ...

قدیم ما که بچه بودیم این جمله را حداقل هربار که یکی می مرد و می بردند خاک می کردند را می شنیدیم :« خاک سرد است ، همه چیز زود فراموش می شود !!»

 

ولی حالا توی مکالمات و دیدارهای روزمره ، چیزی که برایم پررنگ تر می شود سردی انسان هاست تا خاک !؟ ما انسانها در ذهن هم بیاد می مانیم و یا از یادها می رویم و خاک می شویم !! و خاکی که در ذهن ما روی خاطره ها و حافظه ها پاشیده می شود از تغییر دیدگاهها و تفکراتمان بوجود می آید و این خاک می تواند براحتی همه چیز را بپوشاند و فراموش کند ؛ حتی پدر و مادر را !؟ البته برای حفظ ظاهر می شود هر از گاهی نامی برد و آهی کشید ...

رفته بودم کارگاه دوستی و البته خودش نبود و نشستم برای چایی و کمی همصحبتی ، برادر بزرگش آنجا بود ، حالا دیگر ۶۵ سال را رد کرده است !؟ حرف از اینطرف و آنطرف کشور و دنیا شد و چند بیل هم به زمین تاریخ زدند و از گذشته خاطره گفتند ... پرسیدم :« پدر بزرگ مادری تان ، از قرار شنیده ها توی کاری عطاری بود و مغازه داشت !! » گفت :« بله ... ولی مغازه از خودش نبود و مال یکی بود و داده بود تا بگرداند ... » گفتم :« فکر کردم دایی هایتان از مال پدر بزرگ هر کدام در گوشه ای از بازار بزرگ شهر ، مغازه و کارگاه و حیاط داشتند!! » گفت :« نه آنها همگی از صفر کار کرده بودند !! » گفتم :« شما از چند شروع کرده بودید که تازه بعد از ۵۵ سال سابقه در بازار ، هنوز دیوار به دیوار صفر مانده اید !؟» حرفی نداشت ...

بعد پرسیدم :« از پدر بزرگ هایتان کدام را بیشتر دیده بودید ؟ » گفت :« من هر دو را دیده بودم ، پدر پدرم و پدر مادرم !» گفتم تا حالا از آنها برای بچه های خودت حرف زده ای !؟» گفت :« نه ... پدر پدرم که نمی دانم چه کاره بود !؟ زیاد هم رفت و آمد نداشتیم !! شیخ بود و با بچه هایش رفت و آمد نداشت ... عمویم بعدها تعریف می کرد که می گفت تو نجس هستی !؟ و فقط گاهی نوه هایش را می بردم از در خانه می فرستادم پیش مادربزرگشان و پدربزرگشان و شب می رفتم برمی داشتم !! و وقتی عمویم رفته بود تهران برای زندگی ، پدربزرگم گفته بود از امروز هوای شهر چقدر نفس کشیدنی شده است ... او همه را طرد کرده بود و همه هم او را !؟»  گفتم :« و پدر مادرت ؟ » گفت :« او سالها در خانه یکی از اشراف شهر که فامیل دورمان بود ، نوکرباشی بود و امورات خرید خانه را بعهده داشت ... بعدها هم توی مغازه دایی دومم در یک اتاق مجزا برای خودش کار می کرد و از دایی ام حقوق می گرفت !؟ هر از گاهی هم ، دو روز غیب اش می زد و می گفتند رفته قم !! اسمش قلی بود و پدرم می گفت قمقلی !! آدم خوبی بود و همیشه توی جیب اش تنقلات پیدا می شد و به هر بچه ای می داد !! بیشتر از این یادم نمی آید !؟» گفتم :« پس داستان اینکه می گویند ، دایی ها مال پدر را بالا کشیدند و سهم خواهرها را ندادند چیه ؟» خندید و گفت :« تا چایی ات سرد بشود ، کل فامیل ما را ام آر آی کردی !؟ » گفتم :« نه ... می خواستم ببینم واقعا خاک سرد است !؟ که بین دو نسل اینطور یخ زده یا سردی از جای دیگر است !؟»

حالا اطلاعاتی که من از پدر پدرم دارم ، از مجموع اطلاعات برادرهایم و پسرعموهایم ، که برخی از آنها پسری هم سن من دارند !؟ ، بیشتر است ... چرا !؟ من درباره او هم از پدرم سوال کرده بودم و هم از عموهایم و هم از یکی دو پیرمرد فسیل شده که فامیل دور و همسایه نزدیک بودند !!؟ همه را جمع و تفریق کرده بودم و در نهایت می توانستم او را در چند صفحه بنویسم ، هر چند هنوز غبارآلود !؟