کلاه نَمدی ...

دیروز حوالی ساعت 10 با دوستم قرار داشتیم ... سر راهم سری به بازار شمس تبریزی زدم تا ببینم نمد ضخیم گیر می آورم یا نه .. بازار شمس تبریزی یک هزار توی درهم برهم است و حال می دهد برای احساس گمشدگی کردن !!

 

خیلی وقت پیش عکسی دیده بودم در چین ، یک پل زیگزاگی که معروف بوده اگر روی این پل سریع بروید شیطان شما را گم می کند !! بازار شمس تبریزی هم شباهت خاصی با آن پل دارد با این فرق که در اینجا شما خودتان را گم می کنید و آن وقت اولاد شیطان که از حجره ها مترصد شما هستند سرتان کلاه می گذارند !!!!

حوالی ساعت 11 برای بازاری جماعت اول صبحی محسوب می شود و نصف مغازه ها باز نبود و آنها هم که باز بود در حال صبحانه خوردن و یا تله چینی بودند و مغازه را منظم و مرتب می کردند ... از یکی در مورد نمد سوال کردم و از شانس یکی از همسایه های قدیمی از آب درآمد ... خوش و بشی هم کردیم و مغازه بغلی را نشان داد و صاحبش را فراخواند و گفت : " ببین این هم محله ای قدیمی من چی می خواهد !؟ " ما هم رفتیم داخل و باعزت و احترام یک عالمه نمد ریختند جلویمان و قضیه " چشم گرسنه و سفره ی پر " بود ... خلاصه از هر کدام می خواستیم و آنها هم سوا می کردند ... زمان پرداخت حساب معلوممان شد که آن همسایه ی ما شوهر خاله ی این آقا می باشد برای همین گفتم  " من فکر کردم با همسایه ی ما دوست هستید برای همین تخفیف را پذیرفتم ؛ اگر می دانستم شوهر خاله تان هست اصلا پول نمی دادم !! " یک " سُفته از شما و برکت از خدا " هم موقع گرفتن حساب گفت و ....

و اما یک توضیح کوتاه در مورد "دَشت " اول صبحی !! ما در ترکی به آن « "سُفته " می گوئیم و البته به سِفته هم در ترکی سُفته می گوئیم و این ها همان مقاوله های پر پیچ و خم زبان ترکی است برای اینکه دست شیطان به ما نرسد !!!! یا اگر رسید دست از سر ما برندارد !!! این بازاری جماعت به عبارت " دَشت اول صبحی " از " هوالرزاق " بیشتر اعتقاد دارند ... عبارت اولی تا دمدمای ظهر روی لبانشان هست و دومی فقط نوشته ای ست که بالای سرشان چسبانده اند !! یعنی دَشت اول بازاری ها بازه ی زمانی گسترده ایست که از موقع باز کردن مغازه تا اذان ظهر را شامل می شود و موقع گرفتن پول یک بسم اللهی گفته و عبارت " سُفته از شما و برکت از خدا "را تکرار می کنند و این دو دلیل دارد ...

دلیل اول اینکه نشان می دهد این مغازه تا این وقت فروش نداشته و این اولین فروشش هست !!  بدلیل اینکه تُرک جماعت حساسیت خاصی به " چشم زخم " و " چشم نظر " و این قبیل چیزها دارد و بازاری جماعت از ترس اینکه کسب و کارشان چشم بخورد از صبح تا شب در حال زاری کردن از دست اقتصاد خراب و دَخل خالی و مالیدن دستها به همدیگر هستند ...

دلیل دوم ولی مکارانه تر از دلیل قبلی است و اعتقادی پشت آت تخوابیده است بلکه یک ترفند شیطانی است ؛ همان عبارت " دَشت اول " یا " سُفته بسم الله " در ادامه اش داستانی دارد و آن اینکه اگر فروش اول برگردد ، بدلیل اینکه دَشت اول کور شد آن روز کاسبی کساد می شود !! و تکرار عبارت " سُفته سیزدن ، برکت اللاهدان !! " بنوعی به خریدار تحمیل می کند که خرید اول را انجام می دهید و چانه نزنید و کلاهی که سرتان گذاشتیم را محکم بچسبید و باعث کساد خرید و فروش ما نشوید !!