سومین سفر بیست ساله ...

امروز باتفاق یکی از همکاران رفتیم شهرستان "‌بانه "‌ ... امسال سال تکرار سفرهایی است که بیست سال از آخرین تکرارشان گذشته است ؛‌ اول از همه با مشهد شروع کرده و در نوبت دوم به قم و جمکران رفتم ، این بار نوبت رفتن به شهر سقز بود و بهترین بهانه برای رفتن به سقز ، رفتن به شهر بانه بود !!

 

گاهی اوقات ما سابقه زده می شویم (!!) ، برای ادامه دوستی با یکی هیچ بهانه ای بجز سابقه پیدا نمی کنیم !! رفتن به سقز منهم صرفا از همین مقوله بود ، هیچ دلیل محکمی برای دوباره رفتن به شهری که دیگر چیزی مرا با آن گره می زد وجود نداشت ، اگر هم بهانه بود خودم تراشیده بودم ...

سفرمان حوالی ساعت 4/30 صبح شروع شد ، با یک بیخوابی عجیب که انگار از قبل برنامه ریزی شده بود ، ساعت 23 رفتم که بخوابم و دقیقا نیم ساعت بعد تلفنم زنگ خورد ؛ آنهم از نوع " اشتباه تماسی " !! تا دوباره سر و دست خواب را جمع بکنم یک اس ام اس آمد و یک احوالپرسی از نوع " یهویی به سرم زد حالت را بپرسم " !! حوالی ساعت 3 به صدای زنگ بیدار شدم ولی این فقره هم از نوع " خواب زنگی " !! بود ... خلاصه اینکه خوابم زهرمار شد

قسمتی از سفر در تاریکی سحر گذشت و همه ی نورها برای اذیت چشمانم متفق القول شده بودند ، البته تا رسیدن به میاندوآب نیازی به تماشای بیرون نداشتم ، این مسیر را بارها در سالهای گذشته رفته بودم و تغییراتش برایم تازگی نداشتند ...

دنیای جدید من بعد از میاندوآب بطرف شهر بوکان شروع می شد ... تقریبا هیچ جای بوکان حافظه ام را به چالش نکشاند ، شاید تنها اسمی که برایم کمی آشنا آمد " رستوران زیتون " بود !! بوکان نسبت به میاندوآب بسیار تمیز و شیک دیده می شد ، انگار روی خوش روزگار به شهرستان میاندوآب در برنامه کاری گنجانده نشده است .

میاندوآب از همان اولی که من شناخته بودم یک تقاطع ناموزون از انواعی از قومیت ها بود با یک جمعیت که حاصل ارتباط نامشروع دو قومیت کرد و ترک (!!) و برای همین انتظار زیادی هم نمی رفت که چیزی بشود !!

گاهی اوقات یک کیلومتر از جاده ی اصلی فاصله داشتن غنیمت بزرگیست !!

بعداز بوکان با دیدن تابلوی حوزه ی استحفاظی استان کردستان ، صفحه ی حافظه ام فعال شد و اولین نشانه ی آن بیادآوردن خاطراتی بود که با دیدن نام روستای " مرخز " برایم زنده شدند ... بعد از آن من افتادم به تعریف کردن خاطره برای همکارم که داشت رانندگی می کرد و از اینکه قدم به قدم سفر خاطراتم گل می کنند متعجب شده بود ... نام کوهها و مناطق اطراف شهر سقز و روستاهایی که تابلو هایشان مرا سر کیف می آورد ؛ " آیچی " ، " تموغه " و ...

تابلوی بزرگی که مسیر انحرافی شهرک صنعتی سقز نشان از این داشت که شهر خاموشی که من بیست سال پیش ترک کرده بودم آنقدر فعال شده است که صاحب یک شهرک بزرگ صنعتی است !! و کمی بعد وارد سقز شدیم ، گستردگی بسیار شگفت آوری که بافت قدیمی را در خود گم کرده بود ، مسیرمان بطرف بانه بود و از کمربندی سقز رد شدیم تا کارهایمان در بانه را تمام کرده و بعد به سقز برگردیم ...

بانه ی جدید در سه راهی سقز - سردشت - بانه و بصورت یک میدان که اطرافش را بازارها و پاساژها گرفته اند ساخته شده است و بانه ی قدیمی کمی دورتر از جایی که مسافران مثل مور و ملخ به آنجا می ریزند قرار دارند ، و فرهنگ بومی شهر از حمله ی ضدفرهنگی مهمان ها مصون مانده است ...

برنامه ی همکارم خرید سفارش پسرش بود و برای همین دو - سه ساعتی توی بازارچه ها پرسه زدیم ، چیزی که زیاد ناخوشآیند من نبود.

کردها دو چیز را با غلظت بالایی ادا می کنند ، اول از همه غلظت بالا در تلفظ برخی حرف ها و دوم نفس عمیقی که به سیگار می زنند ، یعنی یک پیرمرد کرد که از کنارت رد می شود مانند جت ها که در آسمان ردی بجا می گذارند تا بیست - سی متر بوی دود سیگارش در محیط می ماند !!

خاصیت این بازارچه ها این است که متمرکز نیستند و غالبا ارزان قیمت و همه چیز در همه جا یافت می شود و چقدر با روحیه خانم ها سازگار است چنین بازارچه ای ... مردها خسته از رانندگی و دنبال خانم ها دویدن ، کمی بعد جاخالی داده و خانم هایشان را با فروشنده ها تنها می گذارند تا براحتی نیم ساعت سر هزار تومان تخفیف چانه بزنند !!

البته بیشتر دوست داشتم بجای خرید می رفتیم و چهار گوشه شهر را دور می زدیم و یکی دو جا را چک می کردم تا ببینم در همان سر و دماغ گذشته مانده اند یا بازسازی شده اند ولی نشد ، خرید های دوستم را کردیم و دقیقا نزدیکی ماشین بودیم برای بازگشت که وارد یک مغازه شدم و یک تلویزیون برداشتم تا از دست شکایت مهمانان خلاص بشوم ، سرعت خرید تلویزیون آنقدر بالا بود که دوستم نرسید تا سر قیمت با فروشنده چانه بزند ... من پول را داده بودم و دوستم حوصله ی آن یکی فروشنده را با چانه زدن برده بود و بالاخره این یکی به آن یکی پیام کردی داد که دنباله چانه زنی را رها کند ... شکر خدا سر خالی نماندیم از این کلاه فروشی !!

مسیر بازگشتمان بطرف سقز بود و خیلی سریعتر به سقز رسیدیم ، یک دلیل آن این بود که نیم چرتی زدم و ناگهان دیدم در نزدیکی شهر هستیم ... وارد یکی از خیابان های قدیمی شدیم و رفتیم از آن سر شهر بیرون آمدیم و دوباره راهنمایی کردم و وارد مرکز شهر شدیم ، بدجای ظهر بود و کسی نبود تا چند تا سوال بکنم ؛ چند تا جوان به تورم خوردند که سوالاتم از سن آنها بزرگتر بود !! به تماشا اکتفا کرده و از شهر خارج شدیم ، اگر کوچکترین نسبت عاطفی یا فرهنگی و دینی با آنجا داشتم شاید هوس می کردم در نوبتی دیگر برگشته و چند روز آنجا اتاق گرفته بمانم و قدم بزنم ... نه من آنجا مانده بودم و نه دوستانم و نه شرایط آن زمان ... تنها خاطراتی که صورتشان را فوتی کرده بودم ؛ همین !!